Traduzioni a cura di Crescenzo Sangiglio
Regressione
Ero anch’ io un’ ombra silenziosa dietro alle statue:
accanto ad una Artemide eretta cinta pronta alla guerra
e un Diòniso abbandonato alla voluttà
spensierato nei drappi di seta con i caprìpedi
incoronato di edera
e pure la Morte lì appresso
nella smania dei nemici
– ma anche nelle segrete intenzioni degli amici –
e gli amati defunti come stelle glaciali
in cima all’alba trasparente brina
Maggiormente però questa Ansia giorno dopo giorno
di dischiudere una fessura nello sguardo dell’Altro
perchè tacciono gli occhi di Dio
Αναδρομή
Ήμουν κι εγώ μια σιωπηλή σκιά πίσω από αγάλματαˑ
δίπλα σε μια Άρτεμη ορθή ζωσμένη ετοιμοπόλεμη
και σ΄ ένα Διόνυσο στην ηδονή παραδομένο
ξέγνοιαστο στα μετάξια με τραγοπόδαρους
στεφανωμένο τον κισσόˑ
ο Θάνατος ωστόσο πάντα σ΄ απόσταση αναπνοής
μες στων εχθρών τη μάνητα
-μα και στων φίλων τις απόκρυφες προθέσεις-
κι οι προσφιλείς νεκροί σαν παγωμένα αστέρια
στην άκρη της αυγής διάφανη πάχνη
Μα πιο πολύ αυτή η Αγωνία μέρα τη μέρα
ν΄ ανοίξω μία σχισμή στο βλέμμα του Άλλου
γιατί τα μάτια του Θεού σιωπούν
Il Gran Vuoto
È qui il giovane di bronzo
che stringe con mano serena
le briglie spezzate.
Jannis Ritsos (Auriga 1970)
Stringi le briglie della tua vita spezzate
e aspetti una risposta:
nulla
Forse la tua domanda non è giunta
a destinazione
O questo silenzio come Gran Vuoto
si frappone tra Dio e gli uomini
La morte però non mente mai
La defunta giace sola nella sua stanza
sul marmo gelido del Tempo
E come sempre la vita lotta per ricoprirla
con i suoi pretesti
le sue fantasie
le sue bugie
Χάσμα Μέγα
Εδώ ΄ναι ι χάλκινος νέος
κρατώντας τα σπασμένα ηνία
με ήσυχο χέρι.
Γιάννης Ρίτσος (Ηνίοχος 1970)
Κρατάς τα σοασμένα ηνία της ζωής σου
και περιμένεις μιαν απάντησηˑ
τίποτα
Ίσως δεν έφτασε η ερώτησή σου
στον προορισμό της
Ή ετούτη η σιωπή σαν Μέγα Χάσμα
εστήρικται ανάμεσα Θεού κι ανθρώπων
Ο θάνατος όμως ποτέ δεν ψεύδεται
Η νεκρή κείτεται μόνη στο σκοτεινό δωμάτιό της
πάνω στα παγωμένα μάρμαρα του Χρόνου
Και η ζωή όπως πάντα παλεύει να την σκεπάσει
με τις προφάσεις της
τις φαντασίες της
τα ψέματά της
In quest’ antico Cantiere
In quest’ antico Cantiere
il mare si ritira
diventa pianura terraferma diventa
e carico di bisbigli il vento
legato a gridi insonori
di anime che non riescono a riposare
ancora portano il sangue indebitato
e i colori del cielo rimpiangono
gli alberi la pioggia delle loro foglie…
Σ΄ αυτό το αρχαίο Ναυπηγείο
Σ΄ αυτό το αρχαίο Ναυπηγείο
η θάλασσα υποχωρεί
γίνεται κάματος γίνεται στεριά
κι ο αγέρας φορτωμένος ψιθυρίσματα
δεμένος σ΄ άηχες κραυγές
ψυχών που δεν μπορούν ν΄ αναπαυθούν
ακόμη το χρεωμένο αίμα κουβαλούν
και νοσταλγούν τα χρώματα τους ουρανούς
τα δέντρα τη βροχή των φύλλων τους…
La Melograna della tua vita
La Melograna della tua vita sul tavolo s’aggrinza
Una volta con amore l’avevi offerta
Nessuno l’ha aperta
Adesso si fa notte: è tardi Dormi
Forse verrà nel tuo sonno qualcuno
a sussurrar dolci parole
e spiccar dall’aurora il suo respiro
intirizzito
Forse i ricordi oscuri diventeranno di anno
in anno fiocchi di neve candida memoria
stilleranno nella chiarìa dell’Eterno come pioggia
tenera
Dormi anima mia
forse ancora esiste qualche Preghiera
Το Ρόδι της ζωής σου
Το Ρόδι της ζωής σου ζαρώνει επάνω στο τραπέζι
Τόχες προσφέρει κάποτε μ΄ αγάπη
Δεν τάνοιξε κανείς
Τώρα νυχτώνειˑ είναι αργά Κοιμήσου
Ίσως κάποιος ναρθεί στον ύπνο σου
λόγια γλυκά να ψιθυρίσει
και την κοκαλωμένη σου πνοή να ξεκρεμάσει
απ΄ την αυγή
Ίσως κι οι μαύρες μνήμες χρόνο το χρόνο να γίνουν
νιφάδες θύμησες λευκές
στου Αιώνιου την αιθρία να σταλάξουν σαν μιʼ απαλή
βροχή
Κοιμήσου ψυχή μου
ίσως να υπάρχει ακόμη κάποια Προσευχή
Eva Modinù è nata e vive ad Atene. Laureata in Matematica all’Università di Thessaloniki e in Architettura all’Università di Atene, svolge la professione di architetto-ingegnere.
Ha pubblicato le seguenti raccolte poetiche:
Dialogo (2001), L’incavo del silenzio (2003), Là dove finisce…Quaderno I (2005), Là dove finisce…Quaderno II (2005), Per sempre – poesia in sette atti (2012), L’età della pietra (2017).
Sue poesie, saggi e critiche sono state pubblicate in riviste e siti elettronici (Questioni di letteratura, Poetica, Pòrfiras, Emvòlimo, K-rivista di critica letteraria e arti, Appunti, Nocciolo, Frear, Pàrodos, Sìsifo, Il corallo, nonchè in trasmissioni radiofoniche (Terzo Programma, Secondo Programma, Atene 984, Comunicazione FM).
Gestisce il sito personale http://www.evamodinou.gr
Η Εύα Μοδινού γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Μαθηματικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Εργάζεται ως αρχιτέκτων-μηχανικός.
Στο χώρο της ποίησης πρωτοεμφανίσθηκε το 2001 με την ποιητική συλλογή Στιχομυθία από τις εκδόσεις Εριφύλη του Χρήστου Δάρρα.
Ακολούθησαν από τον ίδιο εκδοτικό οίκο οι συλλογές: Το Κοίλο της Σιωπής, 2003, Εκεί που Τελειώνει… Πρώτο Τετράδιο, 2005, Εκεί που Τελειώνει… Δεύτερο Τετράδιο, 2005, η ποιητική σύνθεση Για Πάντα – ποίηση σε επτά πράξεις, από τις Εκδόσεις των Φίλων, το 2012 και Η ηλικία της πέτρας, από τις Εκδόσεις Γκοβόστη, το 2017.
Ποιήματα, δοκίμια και κριτικές της έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά (έντυπα: Θέματα Λογοτεχνίας, Τα Ποιητικά, Πόρφυρας, Εμβόλιμον, Κ-περιοδικό κριτικής λογοτεχνίας και τεχνών, Σημειώσεις, Κουκούτσι, Φρέαρ, Πάροδος, Ο Σίσυφος, Το Κοράλλι, Θευθ-οι δυο όψεις της γραφής) και έχουν παρουσιαστεί σε ραδιοφωνικές εκπομπές (Τρίτο Πρόγραμμα, Δεύτερο Πρόγραμμα, Αθήνα 984, Επικοινωνία FM). Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα ιταλικά.
Για την ποίησή της έχουν γραφτεί κριτικές σε εφημερίδες και περιοδικά.